Zelfs in het diepste dal biedt zich altijd wel een mogelijkheid aan.
Deze maand biedt zich daar een uitstekende gelegenheid voor aan.
Terwijl beiden aan een tweede deal werkten, bood zich een derde kans aan.
Eindelijk bood zich de langverwachte gelegenheid aan om het vuur te openen.
En bovendien heeft de gelegenheid zich aangeboden om het hotel te verkopen', zegt Guy Tijssens.
In deze oorlog heeft zich opnieuw de mogelijkheid aangeboden de eenheid van de Europese volkeren te realiseren [...].
Als ik het uiteindelijk niet haal, zal ik uitkijken welke mogelijkheden er zich aanbieden.
Toen de kans voor die computer zich aanbood, heb ik ze met beide handen gegrepen.
Al was het maar omdat ik dan op de eerste rij zou zitten als zich een kans aanbiedt.
Als acteur moet je de kansen grijpen die zich aanbieden.
subject
Wie of wat (...) zich?
substantief
gelegenheid
kans
mogelijkheid
- subject
- object
- indirect object
- verbum finitum
- zich
- scheidbaar deel
- predicatieve aanvulling
- bepaling
- 1iemand biedt iemand iets aan
- bank
- Vanaf januari zullen de banken het nieuwe product aanbieden .
- bedrijf
- Het bedrijf biedt zo tweeduizend gratis parkeerplaatsen aan.
- gemeente
- De gemeente biedt alvast twee alternatieve locaties aan.
- mens
- In groten getale boden mensen hun viervoeters aan.
- minister
- De Letse minister van Financiën bood de Grieken hulp aan.
- organisatie
- De organisatie biedt een begeleidingsprogramma voor wensouders aan.
- overheid
- De overheid koopt gebouwen op en biedt ze aan tegen gecontroleerde prijzen.
- regering
- De regering bood een beperkte autonomie aan maar hier wilde het leger niets van weten.
- school
- De school biedt een structuur aan en maakt afspraken.
- stad
- Wegens het grote succes heeft de stad Kortrijk beslist om de dienst langer aan te bieden .
- werkgever
- Werkgevers mogen je niet meer eindeloos tijdelijk werk aanbieden .
- gast
- Het is de bedoeling dat we onze gasten een gastronomische beleving aanbieden .
- kind
- We bieden de kinderen gevarieerde lessen aan.
- klant
- Wij bieden de klant graag een totaaloplossing aan.
- leerling
- Het is gewoon een mogelijkheid die de school de leerlingen aanbiedt .
- lid
- Artsenorganisatie KNMG gaat haar leden een opfriscursus aanbieden over wat wel en niet mag bij euthanasie en palliatieve sedatie.
- mens
- Een alternatief is om mensen een mobiliteitsbudget aan te bieden .
- patiënt
- Eerst dit: een cardioloog kan zijn patiënten meestal wel een oplossing aanbieden die een zekere hoop rechtvaardigt.
- personeel
- Bedrijven bieden personeel weer vaker opleidingen aan.
- student
- Omdat Sonneheerdt weet hoe belangrijk dat onderdeel van een opleiding is, bieden we studenten zinvolle stageplaatsen aan.
- vrouw
- De politie bood de vrouw slachtofferhulp aan.
- werknemer
- Na dat half jaar moet de werkgever de werknemer een echte baan aanbieden .
- aanbod
- Overal in Vlaanderen biedt Familiehulp een wijd aanbod van verschillende soorten thuiszorg en huishoudhulp aan.
- aandeel
- Tot en met 17 februari kunnen aandeelhouders hun aandelen aanbieden .
- activiteit
- En de touroperators bieden steeds uitbundigere activiteiten aan.
- alternatief
- En we bieden gebruikers een extra alternatief voor de auto aan.
- artikel
- Kan ik een artikel na afloop van de veiling nogmaals aanbieden ?
- assortiment
- Zo kunnen we digitaal een groter assortiment aanbieden .
- auto
- Ik hoop dat we eind 2018 elektrische auto’s kunnen aanbieden .
- baan
- Hem zou een nieuwe baan zijn aangeboden bij Binnenlandse Zaken.
- begeleiding
- Maar tijdens de infosessies bieden we ook begeleiding aan.
- behandeling
- Niet elk ziekenhuis moet in de toekomst alle behandelingen kunnen aanbieden .
- bier
- Op de kwekerij gaven we rondleidingen, waarna we een biertje aanboden .
- boek
- Die bood het boek immers aan met een korting.
- contract
- Hij zocht de zanger op in Tilburg en bood hem een contract aan.
- cursus
- De gemeenten zijn niet verplicht om de cursussen aan te bieden .
- dienst
- Ruim veertig bedrijven bieden er hun diensten aan.
- dienstverlening
- Zullen de Belgische banken deze dienstverlening morgen nog kunnen aanbieden ?
- drank
- In de vernieuwde brasserie worden zowel gerechten, hapjes als drank aangeboden .
- drankje
- Terwijl de Rotterdamse rouwdouwers werken bied ik ze een drankje aan.
- formule
- Steeds meer banken bieden formules aan voor plafondsparen.
- functie
- Misschien biedt de club mij wel een andere functie aan.
- gamma
- Wij bieden u het volledige gamma aan.
- geld
- Hij bood hen geld aan in ruil voor seksuele handelingen.
- glas
- Ik bood haar een volgend glas aan voor het emotionele evenwicht.
- huis
- De gemeente bood een huis in Sauwerd aan.
- hulp
- Een student merkt het toch op en biedt hulp aan.
- informatie
- De advocaat verleent bijstand en biedt gepaste informatie aan.
- job
- Wij bieden nochtans een vaste job aan, met nogal wat voordelen.
- koffie
- Zij zit aan de keukentafel en biedt ons koffie aan.
- kop
- Vrijwilligers zullen u een gratis kopje koffie aanbieden .
- korting
- Die kwamen met het idee om kortingen aan te bieden .
- maaltijd
- Steeds meer restaurants bieden veganistische maaltijden aan, zeker in de stad.
- materiaal
- Afgelopen weekend werd het gestolen materiaal op een anonieme veiling aangeboden .
- mogelijkheid
- Wij willen vooral mogelijkheden aanbieden en in faciliteiten voorzien.
- muziek
- Zo'n platform biedt onbeperkt muziek aan tegen een maandelijks bedrag.
- ondersteuning
- Aan die regio’s bieden zij extra ondersteuning aan.
- onderwijs
- We vinden het vooral belangrijk om goed, kwalitatief onderwijs aan te bieden .
- opleiding
- Niet alle opleidingen hoeven overal aangeboden te worden.
- oplossing
- Ik signaleer alleen problemen en bied oplossingen aan.
- optie
- Ze boden nog opties aan, zoals krediet.
- opvang
- Hij bood hen opvang aan in een asielzoekerscentrum tot 15 juni.
- pakket
- Wij bieden u een volledig pakket aan die voldoet aan alle wensen.
- plaats
- Frankrijk biedt 500 plaatsen aan, Nederland 250.
- polis
- Vandaag is de laatste dag dat zorgverzekeraars hun nieuwe polis kunnen aanbieden .
- prijs
- Het mag klanten dus zelf geen lagere prijs aanbieden .
- product
- Vanaf januari zullen de banken het nieuwe product aanbieden .
- reis
- Hij biedt ecologische reizen aan naar Marokko, met biologisch eten.
- richting
- Op die campus worden alle richtingen aangeboden .
- rol
- Al in 1962 werd hem een grote rol aangeboden : die van schrijver T.E. Lawrence in Lawrence of Arabia.
- scala
- Ze bieden een scala aan activiteiten aan.
- service
- En we bieden een service na aankoop aan.
- soort
- Mijn vrienden bieden geregeld andere soorten aan, maar die vind ik minder lekker.
- test
- De ondertekenaars pleiten ervoor de test niet standaard aan te bieden .
- ticket
- Het is niet duidelijk of Williams ' management ook die tickets aanbiedt .
- training
- Zowel in Enschede als in Deventer worden trainingen aangeboden .
- vak
- Scholen worden overigens niet verplicht om het vak aan te bieden .
- verzekering
- Mensen met minder risico kunnen ze een goedkopere verzekering aanbieden .
- vlucht
- De luchtvaartmaatschappij wordt ook verplicht om een andere vlucht aan te bieden .
- waaier
- Het is belangrijk dat we een hele waaier aan producten kunnen aanbieden .
- werk
- Ze vinden geen voltijdse baan of krijgen alleen deeltijds werk aangeboden .
- zorg
- Nu wordt dit soort aanvullende zorg vaak in het ziekenhuis aangeboden .
iemand stelt iemand iets ter beschikking, hetzij gratis, hetzij tegen een prijs of voorwaarden- Zij zit aan de keukentafel en biedt ons koffie aan.
- (meer voorbeelden)
- 2iemand biedt iemand {excuses, verontschuldigingen} aaniemand zegt sorry tegen iemand voor iets wat hij verkeerd heeft gedaan
- Meteen heb ik spijt van mijn woorden en bied ik Jan mijn excuses aan.
- (meer voorbeelden)
- 3iemand biedt {zijn ontslag, het ontslag van ...} aan aan iemandiemand geeft zijn ontslag of het ontslag van iets aan iemand
- Donderdag is het 100 dagen geleden dat premier Rutte het ontslag van zijn kabinet aanbood .
- (meer voorbeelden)
- 4iemand biedt zich aan als iemand of om te ...iemand stelt zijn diensten beschikbaar (als ... of om te ...)
- Ik besloot om me aan te bieden als kattenoppas.
- (meer voorbeelden)
- 5iemand biedt zich bij iemand aan(vooral in) Belgiëiemand meldt zich (bij iemand) aan
- De 52-jarige verdachte had zichzelf aangeboden bij de politie.
- (meer voorbeelden)
'zich melden' en 'zich aanmelden' zijn gewoner - 6iemand biedt iets aan voor ietsiemand levert iets aan voor iets
- Wanneer heeft het zin een kristal aan te bieden voor röntgenanalyse?
- (meer voorbeelden)
- 7iets biedt zich aan
- gelegenheid
- Deze maand biedt zich daar een uitstekende gelegenheid voor aan.
- kans
- Terwijl beiden aan een tweede deal werkten, bood zich een derde kans aan.
- mogelijkheid
- Zelfs in het diepste dal biedt zich altijd wel een mogelijkheid aan.
iets doet zich voor; iets dient zich aan- Zelfs in het diepste dal biedt zich altijd wel een mogelijkheid aan.
- (meer voorbeelden)
Nederlandse term: onderwerp. Van wie of wat gaat de handeling of werking van het verbum uit? Het gaat hier om zogenaamde semantische of logische subjecten bij het hoofdwerkwoord. Vaak valt het semantische subject samen met het grammaticale subject (het subject van de zin), maar dat is zeker niet altijd het geval. In passieve zinnen kan het semantische subject uitgedrukt zijn in een door-bepaling. Ook in andere zinnen met een hulpwerkwoord en een hoofdwerkwoord hoort het semantische subject bij het hoofdwerkwoord. Vergelijk:
de arts behandelt de patiënt (actieve zin)
vs.
de patiënt wordt/is behandeld door de arts (passieve zin)de kunstenaar werkt in alle rust
vs.
de kunstenaar wil in alle rust kunnen werken.
De arts is in de passieve zin niet meer het grammaticale subject van de zin. Dat is nu de patiënt bij wordt/zijn. De arts is wel nog diegene die de handeling van het verbum behandelen uitoefent en blijft van dat verbum het zogenaamde logische of semantische subject. De hele door-bepaling door de arts wordt in Nederlandse grammatica’s ook wel het handelend voorwerp genoemd. In de zin de kunstenaar wil in alle rust kunnen werken is de kunstenaar het grammaticale subject bij wil, maar het semantische subject bij werken.
Nederlandse term: lijdend voorwerp. Wie of wat ondergaat de handeling of werking van het verbum? In Woordcombinaties geven we de zogenaamde semantische of logische objecten bij het hoofdwerkwoord. In passieve zinnen verschijnt dat semantische of logische object als grammaticaal subject (zinssubject) van worden of zijn. Vergelijk:
de arts behandelt de patiënt (object in actieve zin)
vs.
de patiënt wordt/is behandeld (door de arts) (grammaticaal subject in passieve zin)
De patiënt is in de passieve zin wel nog diegene die de handeling van het verbum behandelen ondergaat en blijft het zogenaamde logische of semantische direct object van dat verbum.
Nederlandse term: onderwerp. Van wie of wat gaat de handeling of werking van het verbum uit? In de relatie 'subject bij' is het trefwoord het zogenaamde semantische of logische subject bij een hoofdwerkwoord. Vaak valt het semantische subject samen met het grammaticale subject (het subject van de zin), maar dat is zeker niet altijd het geval. In passieve zinnen kan het semantische subject uitgedrukt zijn in een door-bepaling. Ook in andere zinnen met een hulpwerkwoord en een hoofdwerkwoord hoort het semantische subject bij het hoofdwerkwoord. Vergelijk:
de arts behandelt de patiënt (actieve zin)
vs.
de patiënt wordt/is behandeld door de arts (passieve zin)de kunstenaar werkt in alle rust
vs.
de kunstenaar wil in alle rust kunnen werken.
De arts is in de passieve zin niet meer het grammaticale subject van de zin. Dat is nu de patiënt bij wordt/zijn. De arts is wel nog diegene die de handeling van het verbum behandelen uitoefent en blijft van dat verbum het zogenaamde logische of semantische subject. De hele door-bepaling door de arts wordt in Nederlandse grammatica’s ook wel het handelend voorwerp genoemd. In de zin de kunstenaar wil in alle rust kunnen werken is de kunstenaar het grammaticale subject bij wil, maar het semantische subject bij werken.
Nederlandse term: lijdend voorwerp. Wie of wat ondergaat de handeling of werking van het verbum? In de relatie 'object bij' is het trefwoord het zogenaamde semantische of logische object bij het hoofdwerkwoord. In passieve zinnen verschijnt dat semantische of logische object als grammaticaal subject (zinssubject) van worden of zijn. Vergelijk:
de arts behandelt de patiënt (object in actieve zin)
vs.
de patiënt wordt/is behandeld (door de arts) (grammaticaal subject in passieve zin)
De patiënt is in de passieve zin wel nog diegene die de handeling van het verbum behandelen ondergaat en blijft het zogenaamde logische of semantische direct object van dat verbum.
Nederlandse term: meewerkend voorwerp, e.d. Wie of wat is als ontvanger, belanghebbende of ondervinder betrokken bij de handeling of werking van het verbum? Er kunnen verschillende types indirect object
onderscheiden worden (zie Indirect object (taaladvies.net)
Deze zijn niet altijd gemakkelijk van elkaar te onderscheiden.
Nederlandse term: voorzetselvoorwerp. Het voorzetselobject of voorzetselvoorwerp is een aanvulling bij een verbum met een vaste prepositie. Adverbiale bepalingen kunnen ook ingeleid worden door een prepositie, maar in bepalingen zijn de preposities variabeler. Vergelijk:
hij wacht op zijn broer (voorzetselobject)
vs.
hij wacht op het perron, in de kamer, bij de ingang (bepaling van plaats)
Zegt iets over het subject of object in combinatie met het verbum. In de Nederlandse grammatica’s onderscheidt men een aantal zinsdelen die iets over het subject of object zeggen, met name het naamwoordelijk deel van het gezegde of predicaatsnomen bij copulae (koppelwerkwoorden) en de bepaling van gesteldheid bij zelfstandige verba. Voorbeelden:
hij is moe (naamwoordelijk deel van het gezegde)
het viel me zwaar (naamwoordelijk deel van het gezegde)
ik vind hem een schat (bepaling van gesteldheid)
hij werkt daar als portier (bepaling van gesteldheid)
Geeft antwoord op vragen als waar, wanneer, hoe, waarom, waarmee, ….?
Bijwoordelijke bepalingen kunnen in de zin vaak, maar niet altijd weggelaten worden. Vergelijk:
ze leest een boek in bed (weglaatbare of optionele bepaling)
vs.
ze woont in Brussel (niet-weglaatbare of niet-optionele bepaling)
Niet-optionele bepalingen worden ook wel complementen genoemd. Voor subtypes naar betekenis (bv. plaats, richting, …) zie: ANS | 20.10 Bijwoordelijke bepalingen (ivdnt.org). De subtypes worden hier in de regel niet onderscheiden, maar waar dat wel nodig is voor de overzichtelijkheid en het gebruiksgemak, doen we dat wel.
Zinsdelen kunnen niet alleen woorden of woordgroepen zijn, maar ook bijzinnen of beknopte bijzinnen (bijzinnen zonder subject en verbum finitum).
Voorbeelden:
ik accepteer dat het zo is (bijzin)
hij vroeg of we kwamen (bijzin)
ik weet wie het gedaan heeft (bijzin)
hij vroeg ons om te komen (beknopte bijzin)
hij probeerde te vluchten (beknopte bijzin)
Sommige verba worden vaker met (beknopte) bijzinnen gecombineerd dan andere.
Ook substantieven kunnen een (beknopte) bijzin als bepaling hebben:
een kind om te zoenen (beknopte bijzin)
De (beknopte) bijzinnen kunnen verschillende syntactische functies in een zin of zinsdeel vervullen (subject, object, bepaling, enz.). In ik accepteer dat het zo is, bijvoorbeeld, is dat het zo is een objectszin. Voor het maken van combinaties, is de functie hier minder van belang. Belangrijker is de juiste keuze van het inleidende woord (dat, of, om enz. ). Voor het gebruiksgemak geven we in deze rubriek daarom een overzicht per inleidend woord.
Nederlandse term: hulpwerkwoord of groepsvormend werkwoord. Een verbum auxiliare of hulpwerkwoord ‘helpt’ het hoofdwerkwoord in zinnen met meer dan een verbum. Het wordt onder andere gebruikt voor het uitdrukken van tijd, modaliteit (hoe ziet de spreker de verhouding tussen de mededeling en de werkelijkheid?), passief en causaliteit (het doen plaatsvinden van een handeling of werking). Behalve de verba die traditioneel tot de verba auxiliare gerekend worden, zijn er nog andere groepsvormende werkwoorden die een verbinding met het hoofdverbum aangaan, bijvoorbeeld proberen, vallen, beginnen. Zie ANS | 18.5.1.1 Groepsvorming bij werkwoorden (ivdnt.org) Voorbeelden:
verba auxiliare:
ik heb mij vergist (tijd)
hij is gekomen (tijd)
de patiënt is/wordt behandeld door de arts (passief)
je moet dat accepteren (modaliteit)
ik kan dat niet accepteren (modaliteit)
ik laat mijn huis schilderen (causaliteit)
de zon doet de temperatuur stijgen (causaliteit)
andere groepsvormende verba:
hij probeert te komen
dat valt te bezien
het begint te regenen
Alle verba kunnen vervoegd worden en veel verba kunnen gepassiveerd worden. De verba auxiliari van tijd worden getoond als u klikt op ‘vormen’. Hier vermelden we alleen de overige verba auxiliari en groepsvormende verba die opvallend vaak bij bepaalde verba voorkomen, bv. kunnen, moeten + accepteren.
Nederlandse term:
zelfstandig naamwoord
Nederlandse term: voornaamwoord
Nederlandse term: voorzetselgroep
voorbeeld
in + stad kamer …
op + platteland station
Nederlandse term: bijwoord
Nederlandse term: bijvoeglijk naamwoord
Nederlandse term: achterzetsel of achtergeplaatst voorzetsel: achterzetsel (wat is dat?) | Genootschap Onze Taal | Onze Taal
Nederlandse term: achterzetsel of achtergeplaatst voorzetsel: achterzetsel (wat is dat?) | Genootschap Onze Taal | Onze Taal
Determinatoren zijn o.a. lidwoorden (de, het, een) en woorden die een hoeveelheid uitdrukken (veel, wat, enkele). De lidwoorden worden gegeven bij de woordvormen naast het trefwoord. In deze lijst met determinatoren staan de overige determinatoren.
Nederlandse termen: voornaamwoord of telwoord
Nederlandse term: telwoord
woordgroep met een prepositie (voorzetsel) of conjunctie (voegwoord). Een conjunctiegroep is bv. een woordgroep ingeleid door als of zoals in vergelijkingen (werken als een paard, een waarheid als een koe).
Nederlandse termen: voorzetsel of voegwoord
Nederlandse termen: bijvoeglijk naamwoord, deelwoord of telwoord
Nederlandse termen: bijvoeglijk naamwoord of bijwoord. Adjectieven (bijvoeglijke naamwoorden) kunnen ook als bijwoordelijke bepaling bij een werkwoord gebruikt worden. We spreken dan van een [adverbiaal of bijwoordelijk gebruikt adjectief](https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/ans0802lingtopic.
Specificeert het trefwoord nader.
Specificeert het trefwoord nader.
Adpositiegroepen zijn woordgroepen met een prepositie (voorzetsel), postpositie (achterzetsel) of circumpositie (omzetsel):
op de trap (met prepositie/voorzetsel)
de trap op (met postpositie/achterzetsel)
van de trap af (met circumpositie/omzetsel)
Conjunctiegroepen worden ingeleid door een conjunctie (voegwoord). In de voorbeelden met conjunctie als:
werken als een paard
een waarheid als een koe
Adpositiegroepen zijn woordgroepen met een prepositie (voorzetsel), postpositie (achterzetsel) of circumpositie (omzetsel):
op de trap (met prepositie/voorzetsel)
de trap op (met postpositie/achterzetsel)
van de trap af (met circumpositie/omzetsel)
Conjunctiegroepen worden ingeleid door een conjunctie (voegwoord). In de voorbeelden met conjunctie als:
werken als een paard
een waarheid als een koe